Inhoud
Dwars door de Harz op de Harzer Hexen Stieg
Harzer Hexen Stieg ↔ 605 km ↑ 2676 m ↓ 2698 m
Nadat onze kleine zusje vorig jaar, na een gewelddadige ontmoeting tussen haar teen en een glazen tafelblad, in het Zwarte Woud verstek moest geven was ze dit jaar weer helemaal ‘in form‘ om haar broers te vervoegen.
We reden een dikke vijf uur naar het Duitse middelgebergte Harz, waar ik op weg naar Berlijn al eens doorfietste met Katrien. Een blij wederzien dus.
Ter plaatse vierden we nog stevig de 75ste verjaardag van ons Vader samen met Moeke ,later op de avond omgedoopt tot Moeka Sambuca. Bij het ochtendgloren de volgende dag wuiven ze ons liefdevol uit als we onze eerste stappen zetten op de Harzer Hexen Stieg. Weg zijn wij!
Dag I Thale – Schieferberg
Het kalme stadspark van Thale leidt ons naar een in winterslaap verkerend klein pretpark met kabellift aan het begin van het ruige Bodetal. We klimmen gezapig omhoog door de prachtige Bodevallei die diep is ingesneden in het graniet en leisteen. Onderweg kijkt de Duitse dichter en schrijver Johann Wolfgang von Goethe ons minzaam toe vanop zijn koperen gedenkplaat. De poëet kwam vaak in de Harz en heeft er overal zijn sporen nagelaten.
Wanneer we de ‘Teufels brucke’ kruisen, voelt het alsof we de poort naar de onderwereld oversteken. Hier begint de (z)ware klim. De majestueuze rotswanden van de canyon rijzen als Duivelse poortwachters omhoog, ruim 400 meter tussen Thale en Treseburg. Beneden in de diepte dondert het water van de Bode, dat zich een weg baant door het betoverende herfstlandschap.
Eens boven op het plateau vind de woelige rivier net als ons de nodige rust. We drinken in Tresenburg op gemak een ‘ganz große Weisse’ alvorens we op een breed pad de Bode verder volgen naar het slaperige stuwmeer van Wendelfurth.
Daar is het nog even stevig klimmen, verkeerd lopen en terug afdalen om uiteindelijk kamp op te zetten in een mooi breed dal naast de stroom. We maken een kampvuur dat knettert en vonkt in de koele avondlucht, eten verse Pasta alla carbonara, toveren geestrijke middelen (het is de Hexen Stieg natuurlijk) uit de rugzak en halen herinneringen op aan vroeger die met het jaar straffer lijken te worden.
Dag II Schieferberg – Drei Annen Hohne
Vroeg onder het dons wil ook zeggen vroeg uit de veren. De dapperste der broers, proper op z’n eigen, duikt de koude Bode in voor zijn ochtend hygiëne. De geur van knapperig gebakken spek met eieren vult de weeë ochtendlucht. Geluk hoeft niet duur te zijn. Bovendien vieren we vandaag de 42ste verjaardag van zus-lief.
De slaven drijvende broers zouden echter geen Caers’en zijn als ze, verjaardag of niet, er meteen weer goed de pees op leggen. Door het kleurrijke herfstlandschap struinen we verder, aan het stuwmeer van Köningshütte omgeven door glooiende heuvels wanen we ons even in een Schots landschap. Bij de middagpauze is er vreugde na arbeid. De jarige wordt getrakteerd op heerlijke vanille pannenkoeken met stroop. In het dorpje hopen we stiekem nog op een cafeetje. Het blijkt een ijdele verwachting, alle drankgelegenheden zijn al in winterslaap.
Via de Köningshütter watervallen, een teder straaltje water dat van een grillige rotswand afloopt, stappen we robuust verder. De broers denken een short cut te ontwaren op de kaart wat resulteert in een half uur bush-craften om uiteindelijk op hetzelfde punt terug uit te komen.
Over het winderige veen zien we in de verte onze eindbestemming. Het dorpje Drei Annen Hohne komt echter maar tergend traag dichterbij en een kilometer voor we er zijn gaan de hemelsluizen open.
Hete Erbsensuppe
Op de ruime parking van het toeristische dorpje, de oude stoomtrein naar de top van de Brocken stopt hier, eten we Kukki´s legendarische Erbsensuppe. Het is een dikke romige soep van witte bonen met rookworst. We hebben geluk want de Kukki gaat juist zijn barak sluiten.
Een tweede pintje, ééntje is geentje, drinken we aan het hotel naast het station. IJverige Japanners zijn er druk in de weer om de antieke stoomtrein zo goed als mogelijk op de gevoelige plaat vast te leggen.
Met licht ijle benen lopen we nog een kilometer en bivakkeren er op een brandweg. Lotte ‘ik-doe-niet-aan-licht-gewicht’ trakteert voor haar verjaardag en haalt een fles rum en een fles cola tevoorschijn, Stijn zorgt voor kaas raclette met gezouten hesp als voorgerecht terwijl ik Indische Biryani met pikante saus als hoofdgerecht klaar maak. Moe maar voldaan kruipen we in de tent.
Dag III Drei Annen Hohne – Brocken
Vandaag hebben we een korte wandel dag, ondanks dat het maar 11 km is moeten we toch meer dan 600 hoogtemeters overbruggen. We lopen door Letterzetterland. De kleine schorskever heeft een ware ravage aangericht op de flanken van de Brocken. Hele bossen van dode en afgeknakte naaldbomen geven de bergwanden een aanblik zoals je wel eens op oorlogsfoto’s uit de Westhoek ziet.
Ondanks de morbide aanblik van de kale bossen schuilt er ook een schoonheid in. In de verte horen we het ritmische monotone geluid van de oude stoomtrein die door de bergen tuft, enkel onderbroken door af en toe een schel gefluit van de locomotief. Even lijken we te tijdreizen.
Brocken: de hoogste berg van Noord-Duitsland
Al in de jaren 30 van de 20e eeuw wist men de Brocken als perfecte locatie voor zenders te vinden. Tussen 1936 en 1937 werd de eerste televisiezender in de wereld gebouwd
Vanaf 1961 werd de berg, omdat deze tussen het grensgebied van de DDR en de Bondsrepubliek Duitsland lag, tot militaire zone verklaard. De bergtop werd omgebouwd tot een vesting en gebruikt door het Sovjetleger en de Stasi voor bewakings- en spionagedoeleinden. Met de Duitse Hereniging werden vanaf 1990 de militaire voorzieningen verwijderd. De Brocken kan sindsdien weer door iedereen bezocht worden.
De hoogste berg van Noord-Duitsland
Het laatste stuk naar de top loopt over een brede asfalt weg en is een beetje saai, het wordt er ook drukker. Toeristen die met de trein naar boven spoorden dalen terug te voet af. De broers trekken stevig door en staan in een mum van tijd te wachten in de gezwollen mist voor het hotel boven op de Brocken. En te wachten… en te wachten… Triiiiiiiiiiing… telefoon! “Waar zitten jullie, ik zit in het hotel, het is hier kei gezellig”
De kans dat Lotte effectief in het hotel is is bijzonder klein aangezien we al een tijdje voor de deur de wacht houden. We dalen terug af naar de bar naast het station en treffen haar daar aan. Het is ‘survival of the fittest’ om een tafel de bemachtigen in de aangedampte hut. Dikke Duitsers in te krappe wandelkledij bestellen pullen bier, met currysaus overgoten worsten van gigantische omvang, knapperige schnitzels, en meer gerechten die ergens onderaan de voedselpiramide bengelen.
Met veel plezier, goesting en honger volgen we hun voorbeeld, ‘When in Germany, do as the Germans do’ denken we. We delen de massieve tafel met een Duitse dame op leeftijd die met veel smaak haar mega knakworst met mosterd in een te klein broodje verorbert met een warme chocomelk met slagroom. Smakelijk!
Met gevulde maag stappen we door de dichte mist terug naar de top, drinken nog iets in de mistige Beergarden en checken in in het hotel. Een zacht bed, warme douche, verwarming… het zijn dingen die je na enkele dagen buiten zijn altijd eens zo hard apprecieert. In het restaurant met sauna temperatuur volgt ’s avonds nog een bacchanaal met meer eten dan goed is voor een mens. Voldaan ploffen we op onze bedden voor een heerlijke nacht rust.
Brocken-spectra
Op de top van een berg is het soms mogelijk om op de mist of wolken de schaduw van een object zoals bv. een kruis of de eigen schaduw waar te nemen. Dit noemen we het Brockenspectrum. De schaduw wordt soms omgeven door een gekleurde lichtcirkel die lijkt op een regenboog; we worden dan geconfronteerd met een
Brockenspectrum met glorie.
Dit fenomeen werd voor het eerst waargenomen en beschreven door de natuuronderzoeker Johann Silberschlag in 1781 op de Brocken in de Harz.
Dag IV Brocken – Dr. Martin Smidt Platz
Als we drie minuten te vroeg zijn voor het ontbijt worden we kordaat door de kloeke Duitse waardin doorverwezen naar het 360° uitzicht platform een verdiep hoger. Daar zien we, door de dichte nevel, niks. We dalen dus al snel terug een verdieping af waar het plots wemelt van de Duitsers… pünktlichkeit op zijn best.
Na het rijkelijke ontbijt dalen we terug af van de berg, 31 oktober blijkt hier een feestdag en drommen mensen klimmen gestaag de berg op. De ene al met een grotere grimas dan de andere. We zeggen ongeveer 5674 keer ‘Guten Morgen’ of ‘Moin’, de lokale variant van ‘Hallo’. Halverwege de afdaling steken we de voormalige DDR grens over. Na de spectaculaire Harzturm in Torfhaus (een gigantische uitkijktoren mét schuifaf) lijkt het terug rustiger te worden op het pad.
Werelderfgoed
Na een stugge afdaling volgen we de Oberharzer Wasserläufe, een kanalensysteem dat werd uitgeroepen tot UNESCO Werelderfgoed. We willen vandaag goed wat kilometers maken dus stappen we stevig door, in de achtergrond horen we van tijd tot tijd een vloekende zus. “We gaan direct rusten”, roepen we bemoedigend toe. Als door God geroepen verschijnt er plots een kroeg!
Het is er druk en de drommen gepensioneerden verdringen er zich voor een plaatsje bij de warme stoof. Tot de waardin er genoeg van heeft, nog harder vloekt dan onze zus en iedereen stande pede buiten zet.
Wij kijken geamuseerd toe van op het terras. Na een tijdje waagt de moedigste der aanwezig Belgen, dé Stekkie, het toch om terug binnen te gaan. Iets later komt hij buiten met grote pinten, apfelschorle en lokale schnaps. Held!
Nog even doorstappen en we zetten na meer dan 27 km de tent en tarp op. De hemel is open en vallende sterren schitteren aan alle hoeken van het hemelfirmament. Als er om twee uur ’s nacht een loper voorbij komt met koplamp is Lotte, op deze Halloween nacht, niet meer gerust. Haar volle blaas krijgt pas verlossing als één van de mompelende gebroeders een paar uur later ook de tent uitkruipt voor een plasje.
Waterplateau Oberharz: UNESCO-werelderfgoed
Kanalen, vijvers, sloten: het Harz-watercontrolesysteem wordt beschouwd als een van de belangrijkste pre-industriële energievoorzieningssystemen ter wereld. Eeuwenlang was het van het allergrootste belang voor de mijnbouw. Tussen 1536 en 1866 werd een geavanceerd systeem van ongeveer 500 kilometer aan sloten, 120 reservoirs, ongeveer 30 kilometer aan ondergrondse waterlopen en 100 kilometer aan watertunnels gecreëerd – een technisch meesterwerk. Zelfs de waterscheiding tussen de zuidelijke en noordelijke Harz werd overwonnen om de productieve Clausthal-mijnen van water en dus van energie te voorzien.
Dag IV Dr. Martin Smidt Platz – Osterode am Harz
Als de boys hunne stal hebben geroken moet het vooruit gaan. Met een strak tempo vatten we de laatste etappe aan. Het is mistig, veel van het omliggende landschap valt er niet te zien.
We passeren een paar visrijke meertjes en dalen verder af. Na een kleine 17 kilometers staan we aan het kleine stationnetje van Osterode am Harz en zit onze trip dwars door de Harz er op.
Kaart Harz Hexen Stieg
* Wij liepen de oranje weg over de Brocken, de gele stukken op de kaart zijn de twee varianten.
Harz Hexen Stieg GPX
Harz Hexen Stieg Praktisch
Vervoer
Auto
De Harz ligt op ongeveer 600 kilometer van Antwerpen en is vlot met de auto bereikbaar. Je kan deze tocht vertrekken in Thale of Osterrode am Harz. Om terug aan de auto te komen kan je de trein nemen tussen de twee stadjes.
Openbaar vervoer
Je geraakt met de trein zowel in Osterode am Harz als Thale. Trek een dag uit voor de verplaatsing want je zal wel een 9 à 10 uur onderweg zijn. Check de diensturen op de websites van Belgian Rail Internationaal en/of Deutsche Bahn.
Met de auto duurt de rit tussen Osterode en Thale ongeveer 1,5 uur. Enkele taxibedrijven bieden transfers voor een vast bedrag aan tussen de twee stadjes. Informeer je best bij de toeristische dienst.
Fiets
Wij ontdekten de Harz destijds op onze fietsreis naar Berlijn, dus wil je fietsen kan je de route terugvinden in ons verslag 😉
Bevoorrading
Er zijn weinig bevoorradingsmogelijkheden onderweg. In Thale en Osterode am Harz zijn er winkels. Maar neem verder dus best zoveel mogelijk mee. Soms kom je wel hotels en restaurants tegen zoals in Tresenburg, Drei Annen Hohne (ook leuke soepbarak), op de Brocken, het Sperberhaier Damhaus,… Maar verwacht niet om de paar kilometers een horecagelegenheid. Als je iets tegenkomt probeer de massieve stukken taart, pretzels, worsten met currysaus, dikke erwtensoep,…
Bewegwijzering
De Harzer Hexen Stieg, in 2008 nog verkozen tot mooiste wandelroute van Duitsland, staat, zoals we dat van de Duitsers gewend zijn, prima aangegeven.
Er staan regelmatig markeringen, een witte heks in een groene cirkel, en ook veel wandelbomen die de afstanden aangeven. Met de Harzer Hexen Stieg GPX als back-up op zak loop je moeilijk verloren.
Variant Harzer Hexen Stieg
De Harzer-Hexen-Stieg loopt van Osterode in het westen tot Thale in het Bodetal in het oosten – maar natuurlijk ook omgekeerd. Op twee plaatsen splitst de wandelroute en maakt verschillende varianten mogelijk.
Variant ‘Brockenumgehung’
Deze variant voert van Torfhaus niet over maar rond het Brockenmassief. Je loopt eerst pal zuidwaarts naar het vroegere mijnstadje St. Andreasberg en dan via Braunlage en Elend oostwaarts. Ter hoogte van de Rastplatz Steinbachtal (ca. 500 m ten noorden van Neuehütte) sluit de route weer aan op de Harzer-HexenStieg. De klim naar de top van de Brocken wordt vermeden, dus deze variant is iets minder zwaar maar wel10 km langer.
De zuidroute via Hasselfelde
De zuidroute via Hasselfelde is een 8 km langere variante met weinig hoogteverschillen vanaf Königshütte zuidoostwaarts naar Hasselfelde en vervolgens noordoostwaarts naar het Bodetal waar je ten noorden van Altenbrak de hoofdroute weer bereikt.
Gids
Er zijn kaarten (eigenlijk overbodig) en gidsen van de Harzer Hexen Stieg, vooral uitgegeven in het Duits.
Overnachten
Wij trokken er met tent en tarp op uit en besloten om grotendeels te wildkamperen. Dit was in het rustige herfstseizoen geen enkel probleem. Wildkamperen langs de route officieel niet toegestaan. Dit geldt voor het hele bosgebied, inclusief de kleine houten hutten die je regelmatig tegen komt. Met de tent wandelen in het herfstseizoen, wanneer de campings gesloten zijn, geeft dat er weinig alternatieven zijn voor lange afstandswandelaar die willen kamperen.
Enkel op de Brocken trakteerden we onszelf op een warme douche en hotelkamer. Kies je voor wildkamperen doe dit dan met respect voor de natuur en de wandelcode.
Het is perfect om deze tocht te lopen van hotel naar hotel. Hieronder geven we een voorstel van etappen.
Harzer Hexen Stieg etappen
- Thale – Wendefurth (21 km)
- Wendefurth – Drei Annen Hohne (24 km)
- Drei Annen Hohne – Brocken Hotel (10 km)
- Brocken – Altenau (18 km)
- Altenau – Osterrode am Harz (23 km)
Er zijn geen vooraf vastgelegde etappes op de Harzer-Hexen-Stieg. Afhankelijk van je tijd en conditie kunnen de afstanden individueel naar wens worden samengesteld.
Bagagevervoer op de Harzer Hexen Stieg
De firma wandern-im-harz biedt bagagevervoer aan in de Harz streek.
Weer Harz
HARZ WEER DEZE WEEKLinks
- Volg ons op Facebook en Instagram
- Fietsen naar Berlijn
- Wandelen in het Zwarte Woud
- Saar Hunsrück Steig
Foto’s Harzer Hexen Stieg
Vragen en opmerkingen
Deed je zelf de Harzer Hexen Stieg, misschien wel één van de varianten, heb je een vraag of een opmerking? Onderaan deze page kan je reageren op dit artikel.
Ontdek meer van caersbart.be
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
